Burgerbegroting en participatie

Er zijn al verschillende gemeenten en/of steden die experimenteren met burgerbegroting. Experimenten waarbij bewoners beslissen in overleg over de bestemming van een bepaald budget. Al tientallen projecten werden zo gerealiseerd in Antwerpen onder stimulans van Willem Frederik Schiltz. Dat ging van het plaatsen van extra fietsenstallingen tot de inrichting van een kelder van een kerk. Het was Willem-Frederik Schiltz die als districtsschepen in Antwerpen deze burgerbegroting opstartte.

Willem-Frederik Schiltz Vlaams parlement

Eerst in het kort waarover we praten…

Een burgerbegroting is een georganiseerd proces waarin inwoners van een bepaald gebied of ‘gebruikers’ van een bepaald domein (bijvoorbeeld sport of cultuur) samen bepalen welke onderwerpen en vraagstukken ze van belang vinden, waar ze in willen investeren, welke oplossingen en innovaties ze waardevol vinden, en welke eindkeuzes ze maken.

Daarvoor hebben ze toegang tot het bestaande budget dat een overheid (of een publieke instantie) voor het gebied (wijk, dorp) of onderwerp heeft vrijgemaakt. De inwoners kunnen op basis van een stevige deliberatie met elkaar met bestaande posten schuiven, opplussen of verminderen om zo te komen tot beter passende investeringskeuzes voor hun gebied. Dit nodigt uit om samen na te denken over waar het gebied behoefte aan heeft, wat minder of anders kan, welke slimme uitvoeringsalternatieven er zijn of kunnen worden ontwikkeld en of nieuwe samenwerkingen kansrijk zijn. 

De burgerbegroting komt van oorsprong uit Brazilië, waar deze gezien werd als instrument voor sociale verbeteringen en als wapen tegen ondoorzichtige aanbestedingen. Want bij een burgerbegroting is het toedelen van het geld de uitkomst van het gesprek tussen burgers. Daarvoor zijn verschillende verdeelmodellen.

Mocht je al willen spreken van verschillende visies op de burgerbegroting, dan kun je zeggen dat de overheid de burgerbegroting voornamelijk inzet als instrument om de verhouding overheid – inwoner te verduidelijken (‘Waar gaan wij over, en wat is van de samenleving?), de samenleving toe te rusten om beleidsambities rond ‘eigen kracht’ en zelfsturing mogelijk te maken, en nieuwe vormen van lokale democratie te introduceren (participatief aanvullend op representatief).

Amerikaans onderzoek toont aan dat in plaatsen met een burgerbegroting het vertrouwen in het gemeentebestuur hoger is. Ook de evaluatie in de eerste Nederlandse gemeente met een burgerbegroting, onderstreept dat. Daarnaast is het vanuit managementoogpunt slim omdat de burgerbegroting keuzes en oplossingen aanreikt die beter passen bij die ene situatie in de wijk. In de regel zijn deze oplossingen (veel) goedkoper en is het een vorm van kostenbeheersing omdat de plafondbedragen bekend zijn.

In Nederland en in België zijn er ondertussen meerdere experimenten lopende. En met succes.

Burgerbegroting is iets waar wij, als LB18 in geloven. Iets wat stapsgewijs ook in Oud-Turnhout moet opgestart worden zodat burgers meer en meer betrokken worden in de besluitvorming rond investeringen en projecten die in de gemeente zich aandienen. Per slot van rekening is het de burger die het dichtst bij de noden staat die zich aandienen in een gemeenschap. Het feit dat je burgers ook mee gaat betrekken in de besluitvorming rond budgetten zal alleen maar bijdragen tot een meer creatieve en onderbouwde verandering naar een participatieve omgeving.

We willen hier graag meningen rond hebben en mogelijkheden gaan uitwerken. Geef in deze blog uw mening en ideeën

0 reacties

Een reactie achterlaten

Avatar plaatshouder

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *